مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمان معتقد است که بچه‌های کویر از جمله کودکان و نوجوانان کرمانی به شادی و نشاط بیشتری نیاز دارند.
به گزارش نشانه نیوز، محمدرضا علیزاده مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمان معتقد است: بچه‌های کویر از جمله کودکان و نوجوانان کرمانی به شادی و نشاط بیشتری نیاز دارند و کانون هم برای شاد شدن آنها برنامه‌هایی را پیش‌بینی کرده است.
محمدرضا علیزاده از سال ۷۰ وارد سیستم اداری و دولتی شد و حوزه‌های مختلف فرهنگی و هنری را تجربه کرد، حضور در بخش‌های فرهنگی و پشتیبانی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان، هشت سال مدیریت هنرستان هنرهای زیبای کرمان و فعالیت به‌عنوان معاون آموزشی معاونت آموزش متوسطه ناحیه یک آموزش و پرورش کرمان از علیزاده چهره‌ای فرهنگی و هنری ساخت.
اما از تیرماه ۹۳ سرنوشت این چنین رقم خورد که علیزاده به صلاح‌دید مسئولان استانی و مدیران کانون پرورشی کشور به عنوان مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان استان کرمان مشغول به کار شود.
در همین حال علیزاده سال‌ها در هنرستان هنرهای زیبای کرمان «آقای مدیر» بوده و با نوجوانان زیادی ارتباط برقرار کرده است، وی درباره حضور در کانون پرورشی می‌گوید: ترجیح دادم به کانون بیایم، زیرا فکر می‌کردم کار در کانون ویژگی‌ها و تاثیرگذاری زیادی دارد و اگر بخواهیم در آینده مسائل و مشکلات روز جامعه کمتر شود، باید در حوزه کودک و نوجوان فعالیت‌های بیشتری انجام دهیم.
گفت‌و‌گوی دو ساعته با علیزاده در یک صبح بهاری در محل دفتر کار وی در طبقه دوم کانون پرورشی برگزار شد و این مدیر از دغدغه‌هایش برای بچه‌های کرمان و از کارهایی که می‌خواهد برای آنها انجام دهد، سخن به میان آورد.
چه تعداد کودک و نوجوان در استان کرمان داریم؟
بچه‌های هفت تا ۱۷ ساله گروه هدف اصلی ما در کانون هستند که همان جمعیت دانش‌آموزی است و در استان کرمان حدود ۵۰۰ هزار دانش‌آموز در این مقطع داریم.
حدود ۱۲۰ هزار نفر هم جمعیت دانش‌آموزی شهر کرمان است، بچه‌های زیر هفت سال هم کودک محسوب می‌شوند و بهزیستی از طریق مهدهای کودک با این گروه ارتباط دارد.
آیا آمار دقیقی از تمام کودکان و نوجوانان هفت تا ۱۷ ساله شامل دانش‌آموزان و آنهایی که بازمانده از تحصیل هستند در استان کرمان وجود دارد؟
علیزاده: آمار دقیقی وجود ندارد، البته استخراج آمار بچه‌هایی که ادامه تحصیل نداده‌اند و بازمانده از تحصیل هستند، سخت است، احتمالا معاونت نهضت سوادآموزی آموزش و پرورش باید این آمار را داشته باشد، زیرا باید برای بچه‌های بازمانده از تحصیل برنامه‌ریزی کنند.
در بعضی از جلسه‌های استانی هم می‌بینیم آمار دقیقی از تعداد کودکان و نوجوانان کرمان ارائه نمی‌شود، آیا در کانون پرورشی به دنبال ایجاد بانک اطلاعاتی دقیقی از کودکان هفت تا ۱۷ ساله هستید؟
علیزاده: ما در حال انجام برنامه‌ریزی هستیم تا از تعداد کودکان هفت تا ۱۷ سال استخراجی داشته باشیم.
همه کودکان هفت تا ۱۷ سال یا فقط دانش‌آموزان؟
علیزاده: ملاک ما دانش‌آموزان هستند، زیرا آمار رسمی وجود دارد، اما از کودکان و نوجوانانی که بازمانده از تحصیل هستند، قاعدتا آمار دقیقی وجود ندارد، اما ما آمار دقیقی از آموزش و پرورش گرفته‌ایم تا بررسی کنیم چه تعداد از این دانش‌آموزان عضو کانون پرورشی هستند.
اعضای کانون پرورشی را بیشتر کودکان تشکیل می‌دهند یا نوجوانان؟
علیزاده:حدود ۵۰ هزار نفر به عضویت کانون پرورشی کرمان درآمده‌اند که بیشتر آنها هم کودکان هستند، بچه‌ها به سن بالاتر می‌رسند، علایق‌شان متفاوت می‌شود و هرچه استقلال آنها از خانواده بیشتر شود، به سمت و سوی دیگری می‌روند.
از بچه‌های دیروز کانون پرورشی خبر دارید؟
علیزاده:اعتقادم این است بخش زیادی از پرورش‌یافتگان کانون که اهل فرهنگ، هنر و ادب بوده و یا در حوزه‌های مختلف تاثیرگذار هستند با کانون مرتبط بوده‌اند، ما بانک اطلاعات پرورش‌یافتگان کانون پرورشی را تهیه می‌کنیم تا بتوانیم از تجربه اعضای قدیمی کانون بهره ببریم.
کودکان و نوجوانان امروزی گرایش زیادی به کامپیوتر، تلفن همراه و اینترنت دارند، کانون پرورشی کرمان چه برنامه‌هایی برای بچه‌های علاقه‌مند به این وسایل و فضاها دارد؟
علیزاده: در کانون پرورشی ۴۲ فعالیت داریم که نشان از تنوع فعالیت‌ها دارد با توجه به علایق، سلایق و استعدادهای متفاوتی که در بچه‌ها هست، یکسری از فعالیت‌های کانون مرتبط با فضاها و امکانات جدید است.
دوره‌های آموزش انیمیشن برگزار می‌شود، تولید انیمیشن را هم داریم، بحث نشریه الکترونیک هم در کانون پیگیری می‌شود، نشریات الکترونیکی یکی از شاخه‌های اصلی برنامه‌های کانون است.
مسابقات رباتیک را هم در کرمان داریم و و سه دوره مسابقات رباتیک را در سال گذشته برگزار کرده‌ایم و طی سال جاری هم قرار است این مسابقات برگزار شود، مسابقه ادبی طنز پیامکی را هم در سال جاری برای اعضا و مربیان کانون پرورشی برگزار می‌کنیم.
۱۳ راهبرد اصلی از سوی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کشور برای سال ۹۴ مطرح شده است که یکی از این راهبردها بحث استفاده از فضای مجازی و فعالیت‌های مرتبط با کامپیوتر است که برای بچه‌ها جاذبه دارد.
آیا ارتباط بین کانون پرورشی کرمان با دستگاه‌های فرهنگی و موسسات مرتبط با بچه‌ها برقرار شده است؟
علیزاده:تعامل با سایر دستگاه‌ها به ویژه مجموعه‌های فرهنگی یکی از برنامه‌های ما در کانون است، اگر ما از ظرفیت یکدیگر استفاده کنیم، بهتر می‌توانیم برنامه‌ها را اجرا کنیم، زیرا محدودیت‌هایی داریم و می‌توانیم مکمل هم باشیم.
در سال جاری برنامه‌هایی را برای برقراری ارتباط بیشتر داریم، تفاهم‌نامه‌هایی را با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش و پرورش منعقد می‌کنیم و زمینه این کار هم فراهم شده است.
ارتباط با حوزه هنری، صدا و سیما و سایر دستگاه‌ها هم جزو برنامه‌های ماست و با موسسات خیریه مرتبط با بچه‌ها هم به صورت موردی همکاری می‌کنیم، با دانشگاه علوم پزشکی کرمان تفاهمی را داشتیم و برنامه‌هایی برای بچه‌های سرطانی توسط کانون اجرا شد با اداره آموزش و پرورش استثنایی هم تعامل داریم و برای بچه‌های استثنایی هم برنامه‌هایی را اجرا می‌کنیم.
آیا برنامه‌های کانون برای بچه‌های استثنایی با برنامه‌های بچه‌های عادی فرق دارد؟
علیزاده: بچه‌های استثنایی متفاوت هستند و ما برای بچه‌های نابینا یا کودکان و نوجوانان دارای معلولیت جسمی و حرکتی مشکلی در زمینه اجرای برنامه‌هایی مانند شعر، داستان و قصه‌گویی نداریم، اما این برنامه‌ها برای بچه‌های ناشنوا باید به نحو دیگری اجرا شود.
ما در کانون متخصصانی را در این زمینه نداریم، اما وقتی مربیان ما در کنار متخصصان اداره آموزش و پرورش استثنایی قرار می‌گیرند، می‌توانند کارها را به آنها منتقل کنند، حتی در بحث کتاب و کتابخوانی هم می‌توانیم خدماتی را به این بچه‌ها ارائه دهیم.
ما در کانون بحث مراکز فراگیر را داریم که این مراکز هنوز در کرمان راه‌اندازی نشده‌اند، اما در برنامه‌های کانون پرورشی کشور هست.
مراکز فراگیر، مراکزی هستند که هم بچه‌های عادی و هم بچه‌های استثنایی می‌توانند از امکانات آنها استفاده کنند، راه‌اندازی مراکز فراگیر جزو برنامه‌های ما در کرمان است، اما منوط به ابلاغ تهران است، ما آمادگی داریم با همکاری بهزیستی و آموزش و پرورش استثنایی یکی از مراکز موجود در شهر کرمان را به مرکز فراگیر تبدیل کنیم.
چاقی یکی از مشکلات مهم بسیاری از بچه‌های امروزی است، آیا کانون پرورشی در بحث سلامت کودکان هم ورود می‌کند؟
علیزاده: ما در بحث سلامت به صورت غیرمستقیم ورود می‌کنیم، ابزار فرهنگی و هنری بیشترین تاثیرگذاری را دارند، مثلا ما از طریق نمایش‌های عروسکی مفاهیم اخلاقی، مذهبی، بهداشت و سلامت را به بچه‌ها منتقل می‌کنیم.
سال گذشته یک نمایش عروسکی با موضوع بهداشت را اجرا کردیم و بچه‌ها ارتباط خیلی خوبی با این نمایش برقرار کردند و در جشن غذای کانون هم غذاهای سالم را به بچه‌ها معرفی می‌کنیم.
بعضی‌ها می‌گویند دین و ایمان بچه‌های امروز نسبت به بچه‌های دیروز کمرنگ‌تر است، نظر جنابعالی در این زمینه چیست؟
علیزاده: نمی‌توان گفت انگیزه‌ها و یا اعتقادات دینی بچه‌های امروز کاهش پیدا کرده است، نمونه‌اش هم اینکه بیشترین حضور و فعالیت بچه‌های کانون را در مسابقات و برنامه‌هایی مانند همایش‌های عاشورایی و رضوی داریم، به طور مثال شعری که کودک ما می‌سراید درباره ائمه اطهار(ع) و مسائل دینی است و در مدارس هم همین وضع وجود دارد.
البته بحث دین و ایمان مسئله مهمی است و همه باید به آن توجه داشته باشند و اگر دین و مذهب ما در جایی بد معرفی شود، خیلی تاثیر منفی می‌گذارد و باید از ابزارهای درست و تکنولوژی‌های جدید بهره ببریم تا تاثیر بیشتری بر بچه ها داشته باشد.
کانون پرورشی کرمان برای انتقال مفاهیم دینی و مذهبی به کودکان و نوجوان چه راه و روشی دارد؟
علیزاده:آن چه به عنوان اهداف و رسالت اصلی کانون پرورشی در اساسنامه این مجموعه ذکر شده ایجاد امکانات لازم برای رشد و پرورش فکری و ذوقی کودکان و نوجوانان و کمک به شکوفایی استعدادهای آنها بر اساس ارزش‌ها و نظام تعلیم و تربیت اسلامی است، قطعا بحث مسائل دینی و مذهبی جزو مسائل اصلی ماست و بیشتر برنامه‌های ما جنبه دینی و مذهبی دارند.
مقام معظم رهبری هم نسبت به فعالیت‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان حساس هستند و می‌فرمایند «سعی کنید در این قصه‌گویی و در این کار هنری، اولین چیزی را که در کودک ایجاد می‌کنید، ایمان باشد، هیچ چیز، معادل ایمان نیست، شما از این بچه، هرچه بخواهید بسازید، باید در او ایمان به وجود آورید، سعی کنید، بچه‌ها را با ایمان کنید، ایمان به خدا، ایمان به معرفت مطلق و ایمان به اسلام».
در واقع جنبه دینی و مذهبی در تمام فعالیت‌های ما حاکم است، اما وجه تمایز کانون این است که مربیان معمولا به صورت مستقیم به مسائل ورود پیدا نمی‌کنند و مسائل دینی را به صورت غیرمستقیم به بچه‌ها منتقل می‌کنند.
مثلا اگر در مراکز کانون حضور پیدا کنید، می‌بینید مربیان ما با خلاقیتی که داشته‌اند از طریق یک برگ درخت، خداشناسی را به بچه‌ها آموزش می‌دهند.
به نظر شما مشکل اصلی بچه‌های کرمان چیست؟
علیزاده:مشکلی که نه تنها در کرمان بلکه در سطح کشور مطرح است، بحث پایین بودن سرانه مطالعه کتاب و کتابخوانی است، یکی از دلایلی که تعداد اعضای ما پایین است، شاید این باشد که بچه‌ها زیاد به این سمت و سو گرایش ندارند که نقش والدین در این زمینه مهم است.
نشاط و شادابی بچه‌های کویری هم بحث دیگری است و باید در این حوزه برنامه‌هایی باشد، با توجه به وضعیت طبیعی که مناطق کویری دارند، لازم است، برای ایجاد نشاط و شادابی سالم در بچه‌ها برنامه‌ریزی بیشتری شود و امکانات و فضاهای مطمئن برای بچه‌ها باید ایجاد شود تا شاد باشند.
کانون پرورشی برای شاد کردن بچه‌ها تاکنون چه کار کرده است؟
علیزاده: طی این سال‌ها امکانات خوبی در مجموع دستگاه‌ها فراهم شده است، کانون هم سعی کرده در ایجاد این فضا با دستگاه‌های ذی‌ربط همکاری کند، چند تفاهم‌نامه در سال گذشته داشتیم و برنامه جشن برای بچه‌های کارکنان دادگستری و بانک ملی برگزار کردیم و فضای با نشاطی ایجاد شد.
مهمترین دغدغه شما برای بچه‌های کرمان چیست؟
علیزاده: امیدواریم بچه‌هایی که استعداد فرهنگی، هنری و ادبی دارند با کانون ارتباط برقرار کنند و دغدغه اصلی من برقراری این ارتباط است که باید برقرار شود، زیرا نسبت بچه‌هایی که استعداد فرهنگی، هنری و ادبی دارند و عضو کانون هستند به نسبت کسانی که باید در کانون حضور داشته باشند، خیلی کمتر است و نقش ما، معلمان و والدین برای معرفی کانون به بچه‌ها در راستای برقراری ارتباط بیشتر موثر است.
ارتباط کانون با والدین اعضا چگونه است؟
علیزاده: خوب شد به این موضوع اشاره کردید، این مورد جزو برنامه‌هایی است که برای سال جاری در دستور کار دارم و باید برای آن برنامه‌ریزی کنیم.
به ذهنم می‌رسد حداقل کاری که می‌توانیم انجام دهیم، این است در پنج مرکزی که در شهر کرمان داریم، از هر مرکز حتما ۱۰ نفر از پدران و مادران اعضای فعال در جلسه‌ای دعوت شوند و ما از نظرات آنها استفاده کنیم.
در حال حاضر ارتباط آنچنانی بین والدین و ما نیست، زیرا آموزش رسمی در کانون نبوده است، اما این کار را برای آشنایی والدین با وظایف کانون و تبادل‌نظر با این والدین انجام می‌دهیم.
بر اساس آمار و ارقامی که دارید، وضعیت کمی و کیفی حضور کودکان و نوجوانان کرمانی در برنامه‌ها و مسابقات کشوری و بین‌المللی در مقایسه با بچه‌های دیگر استان‌ها قابل قبول هست؟
علیزاده: به نظرم به نسبت تعداد اعضای کانون کرمان وضعیت خوبی داریم که راضی‌کننده است، مثلا فاطمه محلاتی یکی از اعضای کانون راین جایزه نخست مسابقه بین‌المللی محیط زیست ژاپن را به دست آورد، ۲۰ هزار اثر از ۸۱ کشور در این مسابقه شرکت کرده بودند و ۴۳ اثر از ایران حضور داشت و بچه‌های کرمان در مسابقات ملی هم حضور خوبی دارند و رتبه‌هایی را کسب می‌کنند.
مهمترین مشکلاتی که در کانون پرورشی کرمان با آن دست و پنجه نرم می‌کنید، شامل چه مواردی هستند؟
علیزاده: مشکلات کانون پرورشی کرمان در بحث‌های اعتباری و مالی است که بیشتر دستگاه‌ها هم این مشکل و مسئله کمبود نیروی انسانی را دارند.
کانون طی سال‌های گذشته در بحث ساختار سازمان نیروی انسانی ساماندهی نشده بود، اما با پیگیری‌هایی که در اواخر سال ۹۲ انجام شد ساختار سازمانی ادارات کل کانون اصلاح و ساماندهی شد و اتفاقات خوبی بود.
مراکز فرهنگی و هنری خط مقدم کانون پرورشی هستند که ساختار سازمانی و جایگاه مناسبی ندارند، همین امر موجب می‌شود در بحث حقوق، مزایا و امکانات‌شان لطماتی را ببینند، البته ساماندهی این موارد در دستور کار بعدی کانون قرار دارد و امیدواریم در سال جاری محقق شود.
همکاران ما در زمینه تبدیل وضعیت و شرایط استخدامی هم دغدغه‌هایی دارند، این مشکلات شاید در سایر دستگاه‌ها هم باشد، اما در کانون هم بیشتر و هم حساس‌تر است، اگر مربی و کارشناس ما دغدغه این مسائل را داشته باشد، ممکن است تاثیری بر کار وی بگذارد.
هر چند اعتقاد داریم همه مربیان و همکاران ما با عشق و علاقه در این حوزه کار می‌کنند و کسی به خاطر مسائل پولی و مالی در اینجا نیست، به ویژه بیشتر همکاران ما خانم‌ها هستند و بانوان با علائق و ظرافت‌های خاصی که دارند به این کار عشق می‌ورزند و کودکی که به مرکز مراجعه می‌کند، انگار فرزند خودشان است.
اما مربی ما مانند یک معلم است و وقتی وی را با یک معلم رسمی مقایسه می‌کنیم، میانگین دریافتی این عزیزان قابل مقایسه نیست، کانون پرورشی کشور در بحث مسائل رفاهی و معیشتی نگاه بسیار مثبتی دارد، ما هم در استان کرمان طی سال جاری برای بحث رفاهی همکاران برنامه‌ها خوبی داریم.
مثلا چه برنامه‌هایی؟
علیزاده: در بحث ورزشی در حال پیگیری هستیم، سالن ورزشی و استخر شنا را برای همکاران بگیریم و یا برگزاری یکسری اردوها برای کارکنان کانون که موجب همدلی، همراهی و وفاق همکاران می‌شود، برای مسائل رفاهی همکاران هم تفاهمی را با بانک ملی منعقد کرده‌ایم و قرار است تسهیلاتی پرداخت شود.
آقای علیزاده، شما چند تا بچه دارید؟
علیزاده: دو تا دختر دارم.
آیا از نظرات و ایده‌های دختران‌تان در برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های کانون استفاده می‌کنید؟
علیزاده: قطعا این نظرات موثر است، البته یکی از بچه‌هایم دیگر در سن بچه‌های کانون نیست و دانشگاهی است، اما یکی از دخترانم کلاس هفتم و عضو یکی از مراکز شهر کرمان است و از نظرات او استفاده می‌کنم.
نظرات دخترم و دیگر بچه‌ها در برنامه‌های کانون بی‌تاثیر نیست، سعی می‌کنیم با بچه‌هایی که ارتباط داریم، باب درددل را باز کنیم و اگر پیشنهاد و یا صحبتی دارند را می‌شنویم، خیلی از بچه‌ها مسائلی را مطرح می‌کنند که بعضی وقت‌ها به ذهن ما بزرگ‌ترها نمی‌رسد و می‌توان این نظرات را در کار پیاده کرد، به ویژه در کار ما کانونی‌ها که کارمان حوزه کودک و نوجوان است.
——————————-
گفت‌وگو از: مهسا حقانیت
——————————
