موضوع تربیت فرزندان از گذشته تاکنون جزو موضوع هاى اساسى و بنیادین خانواده است. با این همه برخى پدران و مادران در تربیت فرزندان خود دچار اختلاف سلیقه مى شوند.همچنین طفل امانتی از خدا به خانواده و جامعه است و هر گونه سهل انگاری در تربیت طفل عواقب وخیمی برای کودک و مردم اجتماع و کیفری سخت برای مسئولان دارد .
به گزارش نشانه نیوز، رودابه خدایار، مشاور خانواده در این باره مى گوید: والدین عامل اصلی تربیت و نخستین عاملان تربیت کودکان هستند که شخصیت آتی کودک و بسیاری از همت های بلند ارزشهای عالی ،خلق و خوی نیکو ،آزردگی ها ،درون تبعی ها،کج خلقی ها از دامان آنها نشات می گیرد.
وی در ادامه والدین را نخستین کسانی دانست که کودک از آنها منشا می گیرد و با آنها در تماس است.تربیت کاری اندیشیده و جهت دار است و با بی خبری و ناآگاهی به مساله زمان نمی توان در این زمینه گام برداشت.
خدایار به والدین تاکید کرد که باید از روش های صحیح برقراری ارتباط با کودکان آگاهی داشته باشند.
همچنین والدین مهمترین واسطه انتقال آرمانهای فرهنگی اجتماع کودک هستند.مهمترین نکته در تربیت دوری کردن از صرفه جویی در وقت است باید حداکثر وقت را صرف کرد تا در این تامل شخصیت ،کودک پختگی و عمق پیدا کند.
این مشاور می گوید بعضی ها فکر می کنند که تربیت کردن نوعی نصیحت کردن است که اینگونه دانستن از تربیت خطرناک تر از ندانستن است ،پس تربیت کردن معنایش نصیحت کردن یک کودک نیست .
این روانشناس معتقد است تجارب اولیه کودک در خانواده زیر بنای شخصیت و رفتارهای بعدی کودک است بخصوص تجارب چند سال اول کودک شخصیت بعدی او را می سازد .همانطوری که می دانیم ۷ سال اول کودکی، زیر بنای شخصیتی کودکی را در مراحل بعدی را پی ریزی می کند .به عقیده جامعه شناسان زمینه کج روی ها و انحرافات را نخست خانواده بعد اجتماع و فرهنگ به وجود می آورند.
- نقش های موثر خانواده در تربیت فرزندان را بازگو کنید؟
خانواده ها ۴ نقش را ایفا می کنند که اولین نقش
نقش سازندگی خانواده:طفل فطرتا پاک به دنیا می آید و این خانواده است که او را سالم یا فاسد به بار می آورد. خانواده و روش های تربیتی حاکم بر آن خصایص و صفات وراثتی را تحت الشعاع قرار می دهد و حتی آن را خنثی هم می کند.
نقش فرهنگی خانواده:کودک از همان روزهای آغازین تولد فرهنگ را از طریق والدین و بستگان می گیرد و بر این اساس ذهن و افکار او را شکل می دهد.
در جنبه کسب اطلاعات ، معلومات عمومی ، زبان و مکالمه ،طرز معاشرت و زندگی ،اخلاق، عشق،محبت،صمیمیت ، همکاری، همدردی و همسانی،شرافت،عزت نفس ، صدق و صفا نیز در خانواده نقش اساسی دارد.
همانطور که می دانیم خانواده مهمترین مرکز انتقال تمدن است.بدان حد که میزان انسانیت و مدنیت آدمی بستگی به این دارد که در کدام خانواه و با چه بعدی از مدنیت پرورش یافته باشند.
نقش اجتماعی خانواده:خانواده نخستین مسئول اصلاح و فساد جامعه است از آن بابت که بنیاد فکری کودک در خانواده گذاشته می شود نخستین محیطی که فرد را به زندگی اجتماعی می کشاند و تمایلات و اندیشه های دینی ،سیاسی و عقیدتی و اجتماعی و ایذه ال ها اغلب از آن نشات می گیرد .
خانواده مسئول عیب ها و فساد ها ی بیشمار اجتماعی و منبع هر گونه خیر و برکت نعمت و سعادت جامعه است.
نقش عاطفی خانواده:خانواده وسیله ای برای انتقال آداب و اخلاق ،رسوم و سنت صحیح و غلط است .
کودک در خانه اخلاق ، اعتماد به نفس ،پاک دلی،مقررات،احترام به قانون ،ادب ،انسانیت،مهر و عاطفه،انس و الفت،یگانگی و مهرورزی را یاد می گیرد و یا خشونت ، بی بندوباری و کینه توزی را می آموزد.
- برای تربیت موثر و سالم چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟
برای تربیت ۳ نکته را باید در نظر داشته باشیم:
- شناخت ویژگی های زیستی ،تحول ذهنی و روانی کودک که این شناخت اولین و اساسی ترین گام در تعلیم و تربیت است۲ – تعیین نیاز های کودکان در دوره های مختلف رشد ۳– چگونگی تامین نیازها.
- تشویق بهتر است یا تنبیه؟
برای تربیت کودکان تشویق یا تنیه را بکار می بریم که یک نوع رفتار درمانی است . در منزل بسیاری از والدین از این روش ها استفاده می کنند.
بهترین روش این است که باید رفتارهای خوب کودکان را تقویت کنیم و رفتارهای منفی وی را تا حدی نادیده بگیریم و نسبت به رفتار بد آن بی توجه شویم تا خودبه خود خاموش شود.
- حدود تشویق؟
فقط یک نگاه مهر انگیز – تهیه جایزه یا پاداش- تشویق باید مورد علاقه کودک و متناسب با سن وی باشد مثلا چیزی که کودک ۴ ساله را خوشحال می کند برای یک کودک ۸ ساله جذابیتی ندارد پس باید با توجه به سن کودکانمان آنها را تشویق کنیم.- تفاوت های فردی را باید در نظر بگیریم- .تشویق نباید به صورت رشوه باشد –کودکان خود را به جایزه های گران قیمت عادت ندهید زیرا هم از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست و هم کودک را در آینده متوقع به بار می آورد- آنچه که به کودک وعده داده می شود واقعا جدی بگیریم و عمل کنیم در صورتی که وعده های دروغ و بی اعتنا به او بدهیم او دیگر نسبت به ما بی اعتماد می شود و هیچ اعتنایی نسبت به وعده های ما نمی کند- از کودک در حد توانش کار خواسته شود و تشویقی که می کنیم متناسب به توانش باشد حتما به کودک نگوییم که نمره ۲۰ باید بگیری
- تنبیه زبانی بهتر است یا بدنی ؟
تنبیه نباید به صورت بدنی باشد بهترین تنبیه باید به صورت محروم سازی باشد مثلا کودکی که کار منفی انجام می دهد به او بگویید چون این کار را انجام دادی تا غروب نمی توانی تلویزیون تماشا کنی وقتی او را به این تنبیه تهدید کردید واقعا عملی کنید و طوری نشود که وقتی گریه کرد دوباره به حرفایش گوش دهید و او بکارش ادامه دهد همین باعث می شود که کودک نقطه ضعف خانواده خود را بگیرد و با گریه به خواسته های خود برسد. و بهترین تنبیه زبانی و محروم سازی است.
- عواقب تنبیه بدنی ؟
تنبیه بدنی عواقب بسیار بدی دارد کسانی که تنبیه بدنی انجام می دهند بچه های پرخاشگر ی به بار می آورند.
طوری پرخاشگر شوند که شاید نتوانند همان لحظه در خانه ازخود دفاع کنند ولی وقتی در جمع کودکان هم سن و سال خود و یا در مدرسه قرار بگیرند همان رفتاری که والدین با آنها انجام دادند آنها متقابلا با دیگران انجام دهند.
تنبیه بدنی باعث می شود که کودک از تنبیه کننده فاصله بگیرد که این تنبیه کننده می تواند پدر باشد و یا مادر، که این فرزند دیگر نمی تواند با والدین خود ارتباط برقرار کند.
بچه ها می دانند که با انجام کارهای بد تنبیه می شوند تا وقتی که فرد تنبیه کننده حضور دارد این کار را انجام نمی دهد و در وقتی که حضور ندارد انجام می دهد و تنبیه تاثیر ندارد و بهترین تنبیه زبانی و محروم سازی است.
- تشویق تاثیر گذار تر است یا تنبیه؟
معمولا تشویق خیلی بهتر جواب داده است و با تعریف از فرزندان در بین خانواده باعث انجام کارهای مثبت می شود و اگر کاری انجام داده که منفی بوده شما با بی اعتنایی از آن بگذرید. خود بچه به این مقایسه دست پیدا می کند ،کاری که مورد تشویق قرار گرفته کار خوبی بوده و به سوی آن بیشتر کشیده می شود.
منبع مرات
